کامپوزیتها،یکی از مواد بکار برده شده برایلمینت دندانمیباشند.کامپوزیت دنداناز ماده ای به نام رزین کامپوزیت ساخته می شود، در اصل همان ماده ای که برای پر کردن دندان استفاده می شود. کامپوزیت دندان اغلب توسط متخصصین دندانپزشکی زیبایی بطور مستقیم روی دندان قرار داده می شود بدون آنکه لازم باشد در آزمایشگاه ساخته شوند. متخصص دندانپزشک لایه های مختلفی از موادکامپوزیترا روی دندان قرار می دهد و همانند کار مجسمهسازی به آن شکل و فرم می دهد. هر لایه ازکامپوزیت دندانبا استفاده از نور روی دندان محکم می شود. تطابق رنگ، خطوط و ضخامتکامپوزیت دنداناز مهمترین چالش های این نوع روکش دندان می باشند.
کامپوزیت ونیربیشتر در زمینه زیبایی کاربرد دارد. دردندانپزشکیمدرناغلب ازکامپوزیت دندان های جلوبرای پوشاندن نقایص دندان و زیباتر کردن طرح لبخند استفاده می شود. مشکلاتی مانند دندانهای فاصلهدار یا دندانهایی که دچار شکستگی یا لب پریدگی شده اند، و یا دندان هایی که تغییر رنگ داده اند با استفاده ازکامپوزیت دندانمی توانند رفع شوند. کامپوزیتهای ونیر، پوشش های کامل یا جزئی هستند که روی سطح دندان ها اعمال می شود تا ظاهر لبخند شما زیباتر شود. این همان ماده ای است که برای پر کردن های سفید (کامپوزیت-رزین) نیز استفاده می شود و از ترکیبی از مواد شیشه ای و رزینی تشکیل شده است. روکشهایکامپوزیتبه طور مستقیم یا غیرمستقیم در یک جلسهدندانپزشکیاعمال می شوند و می توانند برای تغییر شکل ، طراحی مجدد و/ یا رنگآمیزی مجدد دندانها استفاده شوند که اگر با دقت و مهارت انجام شود، می تواند نتایج خیره کننده ای به بار آورد. در دندانپزشکی زیباییکامپوزیت دندانهای جلوهمانندایمپلنت دندان های جلوبین بیماران متقاضی زیادی دارد. البته کارکرد ایمپلنت دندانبسیار متفاوت ازکامپوزیت دندانمی باشد وایمپلنتدر کنار جنبه های زیبایی، در مورد جایگزینی دندان های از دست رفته نیز کاربرد درمانی دارد.
کامپوزیت ونیر از ترکیبی خمیری مانند تشکیل شده که با امواج نوری با طول موج خاص سفت می شوند. نسل جدید کامپوزیت های زیبایی علاوه بر استحکام بالا، فاقد تخلخل بوده و بسیار عالی پولیش می شوند و طول عمرشان افزایش یافته است. ونیرها ساخته شده از مواد همرنگ دندان هستند که رنگ دندانهای تغییر رنگ یافته را اصلاح می کنند و ایرادهای دندان را برطرف می سازند.
مشکلات کامپوزیت های دندانی
بسیاری از بیماران بعد از قرار دادن کامپوزیت دندانی، دچار حساسیت دندانی میشوند. به این معنا که دندانشان به شدت نسبت به تغییرات دمایی حساس میشود. یکی دیگر از مشکلاتکامپوزیت دندانپزشکیاین است که رنگ آن پس از خوردن چای، قهوه یا دیگر مواد غذایی دارای رنگ، تا حدی تغییر میکند. کامپوزیتهای دندانی نسبت به پرکنندههای نقرهای رنگ دندان (آمالگام)، زودتر از بین میروند. بنابراین برای پر کردن پوسیدگیهای عمیق و بزرگ استفاده نمیشوند و تنها برای حفرات کوچکتر کارایی دارند.
کامپوزیت درشت دانه یا ماکروفیل:
اولین نوعکامپوزیت دندانکه وارد بازار شد،کامپوزیت ماکروفیلمیباشد. این نوع کامپوزیت حاوی ذراتی از 10 میکرومتر تا 50 میکرومتر است که در مقایسه با مواد امروزی بسیار بزرگتر میباشد. بزرگی این ذرات تاثیر خوبی در دوام و مقاومت بالای کامپوزیت میگذارد اما از طرفی پولیش یا تمیز کردن سطح ترمیم را دشوار میکند.
کامپوزیت ریز دانه یا میکروفیل:
در سال 1970 میلادی، نسل جدیدی ازکامپوزیت دندانوارد بازار دندانپزشکی شدند که حاوی ذرات کوچکتر از 100 نانومتر هستند. این کامپوزیتها بر خلاف ماکروفیلها که ذرات درشتی بودند، از دوام کمتری برخوردارند. خوبی این نوعکامپوزیت، سهولت در پولیش کردن و صاف بودن سطح ترمیمی آن است. همانطور که گفته شد میکروفیلها ضعیف هستند و در برابر فشارهایی که به دندانها (خصوصا دندانهای عقب) وارد میشود، نمیتوانند مقاومت کنند.
هیبرید، میکروهیبرید و نانوهیبرید:
این نوع کامپوزیت، در واقع بینکامپوزیت میکروفیلو کامپوزیت ماکروفیل قرار دارد. ذراتکامپوزیت هیبریدبین 10 تا 50 میکرومتر و همچنین ذراتی به اندازه 40 نانومتر است. کامپوزیت میکروهیبرید و نانوهیبرید هر دو در گروه کامپوزیت هیبرید قرار دارند و ذراتی به اندازهی کمتر از 100 نانومتر تا بیشتر از 1 میکرومتر دارند. این مواد دارای فیلر بالایی هستند که باعث میشود مقاومت آنها در برابر ساییدگی افزایش یابد و در نتیجه استحکام بالایی داشته باشند. از معایب کامپوزیت هیبرید میتوان به کاهش زیبایی آنها به مرور زمان به دلیل استهلاک، اشاره کرد. این نوع ماده به دلیل یکدست نبودن سطح ترمیم، باعث کاهش تاثیر پولیش و خاصیت بازتابکنندگی میشود.
نسل جدید کامپوزیتها، نانو کامپوزیتها میباشند که حاوی ذراتی به اندازه 20 نانومتر هستند. ذراتنانوکامپوزیتبه یکدیگر متصل شده و نانوکلاستر (نانوخوشه) را تشکیل میدهند که ویژگی منحصر به فرد نانو کامپوزیتها همین نکته است. تجمع ذرات کوچکتر و تبدیل آنها به ذرات بزرگتر باعث میشود تا قدرت، مقاومت در برابر ساییدگی، قابلیت پولیش و استحکام این نوع از کامپوزیت افزایش یابد. میتوان گفت این نوع کامپوزیت،بهترین نوع کامپوزیت دنداناست.
گردآورنده: سهیل زنوزی
پنجشنبه 23 اردیبهشت 1399