اهمیت تثبیت نمونه‌ها پیش از آزمون

به طور کلی، خواص فیزیکی و الکتریکی پلاستیک ها متأثر از دما و رطوبت نسبی هستند به نحوی که نتایج آزمون های انجام شده روی آنها را تحت تأثیر قرار می دهند. وقتی صحبت از استانداردسازی شرایط رطوبت و دما برای انجام آزمون می شود، در واقع هدف دستیابی به قیاس های قابل استناد برای مواد مختلف در نقاط مختلف دنیا می باشد. بنابراین، در تقریباً تمامی استانداردها، شرایطی را برای آماده سازی و تثبیت نمونه پیش از انجام آزمون (Conditioning) تعیین می کنند که یکی از شناخته شده ترین استانداردها در این زمینه، استاندارد ASTM D618 است که در روش آزمون بسیاری از استانداردهای ASTM، برای آماده سازی نمونه به این استاندارد ارجاع داده شده است، ولی متاسفانه کمتر مورد توجه کارشناسان قرار می گیرد. در زیر به برخی از تعاریف اولیه و مهم ارائه شده در این استاندارد می پردازیم:

دمای اتاق: دمایی در محدوده 20 تا 30°C

دمای استاندارد آزمایشگاه: دمای °C 23 با حد رواداری (تلرانس) ±2°C

اتمسفر استاندارد آزمایشگاه: اتمسفری با دمای 23 ± 2°C و رطوبت نسبی 50 ± 5°C

   علی رغم اهمیت بالای تثبیت نمونه ها پیش از آژمون، متاسفانه در بسیاری از موارد این مرحله نادیده گرفته می شود. هدف از تثبیت نمونه ها پیش از آزمون، رساندن نمونه به تعادل با شرایط نرمال اتاق، ساده سازی دستیابی به نتایج تجدیدپذیر صرف نظر از تاریخچه محیطی قبلی ماده، و قرار دادن ماده در معرض شرایط غیرنرمال دما یا رطوبت به منظور پیشبینی رفتار عملکردی آن است. البته باید توجه داشت که کسب اطمینان از دستیابی نمونه به تعادل کامل با شرایط نرمال رطوبتی و دمایی ممکن است بسته به ضخامت و نوع ماده و تاریخچه قبلی آن به 20 تا 100 روز زمان نیاز داشته باشد.

شایان ذکر است که این استاندارد 6 حالت مختلف A، B، C، D، E و F را برای آماده سازی و تثبیت نمونه ها پیش از انجام آزمون معرفی می کند که در آنها شرایطی غیر از تثبیت در دما و رطوبت اتمسفر استاندارد آزمایشگاه نیز لحاظ شده اند و کاربران در صورت تمایل می توانند از آنها استفاده کنند. یادآوری می شود که مهمترین نکته در انتخاب شرایط آماده سازی و تثبیت نمونه ها پیش از آزمون، دستیابی به نتایج تجدیدپذیر می باشد.

همچنین در صورت نیاز کاربر به آزمودن نمونه ها در دماهای استاندارد غیر از دمای استاندارد آزمایشگاه، محدوده ای گسترده از دماهای مختلف مجاز از -70°C تا 600°C در استاندارد ارائه شده اند که توصیه می شود جهت استفاده به استاندارد مراجعه گردد.

گردآورنده: رضا پورقاسمی


تاریخ

چهارشنبه 4 تیر 1399