شبکه های پلیمری در هم نفوذ کرده، نوعی آلیاژ پلیمری هستند که در قالب دو یا چند شبکه ی پلیمری مجاور هم معرفی می شوند و به عبارتی دیگر آلیاژ منحصر به فردی از پلیمر های شبکه ای شده هستند که ضرورتاً پیوند های کووالانسی یا گرافت بین آن ها وجود ندارد. بهینه سازی قابلیت بازیابی زنجیره های پلیمری، و همچنین افزایش مدول و قدرت پلیمری، نیاز به اتصال شیمیایی زنجیره های تشکیل دهنده به یکدیگر (کراس لینک) برای تشکیل یک شبکه دارد. مدول می تواند با افزایش غلظت پیوندهای شبکه ای افزایش یابد، اما به جز در سطوح بسیار پایین پیوند، افزایش مدول موجب کاهش قدرت و خواص دیگر شکست از قبیل مقاومت در برابر رشد ترک می شود. این نتیجه ی افزایش اتصالات عرضی در شبکه پلیمری است.
شبکه های در هم نفوذ کننده هر یک از اجزا به طور جداگانه شبکه ای شده است. شبکه های نیمه در هم نفوذ کننده[1] (semi-IPNs) متفاوت از IPN ها هستند، زیرا فقط زنجیرههای پلیمر دوم بدون تشکیل شبکه دیگر با پلیمر اول، در میان شبکهای که توسط پلیمر اول تشکیل شده است پراکنده میشوند. در IUPAC شبکه های نیمه در هم نفوذ کننده اینگونه تعریف شده است: پلیمری حاوی یک یا چند شبکه و یک یا چند پلیمر خطی یا شاخهای است که توسط نفوذ حداقل برخی از ماکرومولکولهای خطی یا شاخهای در مقیاس مولکولی حداقل یکی از شبکهها مشخص شده است. علاوه بر این، تفاوت بین IPN و semi-IPN به اینگونه بیان شده است که: شبکههای نیمه در هم نفوذ کننده پلیمری از شبکههای پلیمری در هم نفوذ کننده متمایز هستند، زیرا در اصل، جزء اصلی پلیمرهای خطی یا شاخهای میتوانند از جزء اصلی شبکه(های) پلیمری بدون شکستن پیوندهای شیمیایی جدا شوند .
در سالهای اخیر سامانههای IPN و semi-IPN با توجه به خواص مطلوب خود، کاربردهای قابل توجهی را به خود اختصاص داده اند. به طور کلی، IPN یا semi-IPN این قابلیت را دارد مولفههای ساختاری آن را با اثرات هم افزایی در بسیاری از موارد ترکیب کند. بنابراین، ممکن است برای تنظیم ویژگیهای مواد حاصل با انتخاب مناسب اجزای اولیه سیستمهای IPN و semi-IPN، و همچنین با توجه به امکان ترکیب پلیمرهای مصنوعی و طبیعی، دامنه خواص قابل دسترس آن گسترش یابد.
[1] Semi- Interpenetrating Polymer Networks (semi-IPNs)
گردآورنده: سهیل زنوزی
دوشنبه 12 اسفند 1398